Vardar Ovası türküsünü sanırım herkes biliyordur. Okullu olduğumuz dönemlerde çokça dinlemiştik çünkü. Geçenlerde aklıma takıldı ve nerede bu Maya Dağ diye araştırmaya koyuldum. Önce türküyü hatırlayalım isterseniz:
Türkünün hikâyesi de aynı videonun altında şöyle verilmiş:
Yıl 1371. Osmanlı Devleti'nin büyüme ve genişleme süreci. İstanbul henüz fethedilmemiş ve Anadolu’nun fethi de tamamlanmamıştır. Osmanlı bir yandan Anadolu’da bir yandan da Rumeli’de fetih harekâtını sürdürüyor, Alperen dervişler ise, Rumeli’de karargâh kurmuşlar ve fethin altyapısını hazırlıyorlardı.
1. Murat Devri'nde, Osmanlı orduları Üsküp’ü kuşatıyor. Saray erbabı içinde bulunan Vezir Çandarlı Ali Bey’in otağı da buradadır. Kuşatma sürerken civar köylerden ve kasabalardan halk Osmanlı'ya sığınmak için ovaya akın eder. İşte türkümüzün kahramanı genç kız da bu kalabalığın içinde, aç ve sefil durumda, sığınacak bir yer aramaktadır.
Genç kızın yolu, Vezir Çandarlı Ali Bey'in oğlu Çandarlı Halil Paşa (Daha sonra babasının ölümü ile vezir-i azam olmuştur) ile kesişir. Halil Paşa kızı sahiplenir ve onu otağına alarak el üstünde tutar. Savaş kazanılmış, bütün Balkanlar 500 senelik Türk hâkimiyetine girmiş, fakat savaş alanında 1. Murat ölmüştür. Sonuçta ordu geri döner.
Yanlarında Rumelili bir yığın insan vardır. Fakat bir kısmı kendi rızası ile gelen, bir kısmı ise zorla yurtlarından koparılarak getirilen bu insanların sıla özlemi hiç bitmez. Çandarlı Halil Paşa'nın yanına sığınan kahramanımız da Halil Paşa’yı çok sever, ona bağlanır ama memleket özlemi hiç bitmez. Böylece çok bilinen bu türküyü yakar. "“Maya Dağ’dan Kalkan Kazlar”" türküsü, anonimdir. Yazarı bilinmiyor, ama hikâyenin bu şekilde olduğu söylene gelmektedir.
Hikâye üstteki gibi olunca türkünün bir Rumeli Balkan türküsü olduğunu anlıyoruz. Şarkıda geçen Vardar Ovası da o bölgede olunca demek ki bu Vardar Ovası da Maya Dağ da Makedonya - Sırbistan o taraflarda diyebiliyoruz direkt olarak. Hikâyenin aslına uygun olan şekli bu zaten.
Ancak Japonya'da da bir Maya Dağı varmış. Orası sadece isim benzerliği ama. 🙂 Onun haricinde Kırklareli ile Tekirdağ illerimiz arasında da Mahya Dağı var. Dedim oralar da Rumeli olarak geçiyordu zamanında acaba bir bağ var mı diye biraz araştırdım ancak herhangi bir bağ bulamadım.
Siz ne düşünüyorsunuz bu konuda? Hiç gidip gördünüz mü Vardar Ovası'nı falan?
